Vakantielectuurtje

Kent u deze man?

Het is een filmpje over René van der Gijp. Voetbalanalist bij het Hollandse programma Voetbal International. De kans dat er de voorbije 10 minuten een lachje om uw mondje speelde, is bijzonder groot. En daarmee zou u niet alleen staan want Gijp is al jaren hyperpopulair in Holland.

Gijp is een fascinerende mens. Een zondagskind pur sang dat naar het schijnt kon gaan sjotten bij de groten der aarde maar bleef hangen bij Sparta, SC Lokeren, PSV, (godbetert) Xamax Neuchâtel, FC Arau, opnieuw Sparta en SC Heereveen. Balvirtuoos en bon vivant gebundeld. Een vijftienvoudige international voor Oranje maar wel roemloos op pensioen rond z’n dertigste. Legendarisch om z’n fratsen met medespelers, trainers en journalisten.

Na de voetbalcarrière begon een bescheiden mediacarrière. Hetgeen vanaf 2005 crescendo ging door zijn spitsvondige analyses in Voetbal International. Gijp schoot als een komeet omhoog en greep in 2010 onverwacht nipt naast de prijs ‘Beste nieuwe televisietalent van het jaar’. Daarna crashte de komeet. Een inzinking.

Hij herstelde en kwam terug. In 2012 verscheen er een boek over Gijps op-, neer- en opnieuw opgang origineel getiteld: Gijp. Het boek werd in 2013 bekroond met de NS Publieksprijs. Wat met de nodige controverse gepaard ging. Schrijver Wieringa noemde de prijs, niet onterecht, een spek-en-bonen-prijs.

Met andere woorden: de ideale vakantielectuur?

Een eerste snelle conclusie: Gijp is een leuk boek. Maar zonder meer. Het is een aaneenschakeling van, weliswaar straffe, anekdotes maar ook niet meer dan dat. Het schetst het portret van een rotverwende oud-voetballer die door z’n je-m’en-foutisme op een eigenaardige manier in het leven staat. Karakteristieke mens met een mening. En met een eigen taaltje.

Zo gebruikt Gijp continu verkleinwoordjes. Een boekie of krantje lezen in het sofaatje terwijl een voetbalwedstrijdje opstaat en erna een saunaatje. Zijn vocabularium is klein. Mensen spreekt hij aan als ouwe reus of pikkie. Met merkwaardige trekjes van een neurotische poetsgek die niet houdt van veel gedoe. Dat poetsen heeft hij gemeen met zijn beste vriend Mario Been. Er is een vriendin maar die gaf hij een huis wat verderop in de straat. Ze zien mekaar een paar keer in de week. Soms eet hij er. Slapen niet. De achterliggende motivatie: ‘Ik heb helemaal geen zin om bij het wakker worden rekening te houden met iemands humeur.’

In 2014 schreef zijn ex-vrouw ook een boek: Voorgoed genezen van René van der Gijp. Wellicht in de hoop een karretje aan zijn succes te hangen maar weliswaar met een veelzeggende titel.

En toch. De man doorspekt alles met smakelijke anekdotes. Verhaaltjes waar het publiek van smult. Op de keper beschouwt is Gijp gewoon een kakafonie van anekdotes. En dat was voer voor een boek uiteraard. Eentje dat al 350.000 keer over de toonbank ging. Gek veel.

En Gijp is daarnaast ook een veelgevraagde gastspreker voor bedrijven. Een van de meest gevraagde in Nederland naar het schijnt. Zijn thema’s zijn samenwerking en teambuilding. Met anekdotes als leidraad. Of wat had u gedacht.

De man die geen stress kende en zich van niets aantrok kreeg desondanks eind 2011 een burn-out. Hij herstelde en schitterde erna opnieuw als vanouds aan de praattafel. Gedaan met de ‘paniekaanvalletjes’ zoals hij ze zelf categoriseerde. Elke komiek heeft zijn zwarte momenten. En dus ook deze voetbalkomiek.

In België leerden we Gijp kennen tijdens zijn voetbalperiode bij Lokeren. Hij maakte zichzelf onmogelijk met zijn wispelturigheid bij medespelers en trainer. Voor journalisten was zijn Belgische periode een gouden tijd. Provocaties vlogen in het rond. ‘Mijn Belgische medespelers zijn heel aardige jongens, maar een beetje schijnheilig’ of deze ‘Hier in België vindt men Erik Gerets en Ludo Coeck wereldvoetballers, dan moet ik toch ook een wereldvoetballer worden’. Altijd met een knipoog. Altijd misbegrepen. U valt niet van uw stoel als we u zeggen dat Gijp niet lang in België voetbalde.

In 2012 passeerde hij nog eens in België voor de bekerfinale van Lokeren tegen Kortrijk. Samen met zijn maatje Boskamp.

De guitige Hollander maakte zich onpopulair bij de Belgische voetbalsupporters door na de uitschakeling op het WK tegen Argentinië te koketteren: ‘Ja! Ja! Ja! Hehe, kutbelgen man! Die begonnen zich goed te vinden, rot toch op man!’. De Facebookgroep ‘René van der Gijp is een kuthollander‘ klokte niet veel later of op 22.000 vind-ik-leuks. Een jaartje later verkondigde hij wel doodleuk dat België een wereldelftal heeft. Gijp verdeelt en choqueert. Controverse is zijn voedingsbodem. Vaak met de lachers op zijn hand.

Om af te ronden: Is Gijp een boek dat je moet gelezen hebben? Tgoh…

Het is zo’n boek dat je in een handomdraai uitleest. Passages over zijn leven worden afgewisseld met vraag en antwoord tussen de schrijver en Gijp. Prima om te lezen al liggend aan een zwembad in Zuid-Frankrijk met het hoofd op vakantiemodus. Beetje lachen om verhaaltjes. Tussen twee hoofdstukken even pootjebaden.

En zo geschiedde bij mij. Toevallig werd net op onze camping het Hollands wielerprogramma Tour Du Jour opgenomen (voor enkele foto’s kunt u terecht op de Facebookpagina van SPORT.Blog via deze link). Met Wilfred Genee, de presentator van Voetbal International, en Johan Boskamp, Eddy Planckaert en Michael Boogerd als gasten. Ideaal voor het inlevingsvermogen in het boek.

Wat Boskamp verloren had bij een wielerpraatprogramma? Geen idee. Boskamp smeet een glas water in het gezicht van Genee en dat was terstond wereldnieuws. Meer dan een half miljoen keer werd onderstaande filmpje al bekeken. Wij stonden erbij en keken ernaar.

Geef ons toch maar Vive Le Vélo.

Ook bij het lezen van het boek sprong spontaan de vergelijking met ‘onze’ voetbalanalisten binnen. Als Gijp een kleurboek is dan zijn de onze eerder vijftig tinten grijs. Om ter grijst. Een geeuw is nooit ver weg. De gespeelde hilariteit om Boskamp die uithaalt als symbool voor de dooie boel. Extra-Time tegenover Voetbal International lijkt wel Lierse tegen Barcelona. We zijn een doorslagje van Hollands gekibbel.

In een ideale wereld zetten we de guitige Gijp tegenover de oersaai Soetaers aan tafel. Vuurwerk tegenover een theelampje. Lachen versus wenen.

Maar wilder gaan we echter niet doen over Gijp en zijn boekie.

Ach, de vakantie loopt op z’n eind. Eigenlijk is het dringend tijd voor échte verhalen. Misschien schrijf ik wel nog eens een blogpost over sportboeken die hier op de plank staan en wél tot de verbeelding spreken.

Finaal afronden doen we met een van Gijps wijsheden, de man die nihilisme verhief tot levensfilosofie: ‘Als je niets verwacht, kan het ook niet tegenvallen.’

Raar mannetje die Gijp.